Rozszerzona sprężyna windykacyjna - część II

Środki windykacyjne:

Każdy z wymienionych niżej środków cechuje się innym poziomem dyskomfortu odbieranego przez dłużnika. Presję warto dawkować w taki sposób, aby każda kolejna czynność windykacyjna była dla zobowiązanego mniej komfortowa, dostosowując ją jednocześnie do typu dłużnika. Należy również być konsekwentnym. Jeżeli zapowiedziałeś użycie danego środka – posłuż się nim, w przeciwnym razie dłużnik zacznie Cię lekceważyć. Na potrzeby niniejszego wpisu omawiamy tylko niektóre z nich.

SMS/E-MAIL

A) Poziom nacisku: niski.

B) Doskonale sprawdza się jako środek przypomnienia o świadczeniu jeszcze przed terminem jego wymagalności, zwłaszcza wobec dłużników, których opóźnienia w płatności wynikają z pobudek psychologicznych, jak np. poczucie satysfakcji z przewagi handlowej, niezorganizowanie, brak umiejętności ograniczania się.

Telefon

A) Poziom nacisku: niski – średni.

B) Dobry środek pierwszego kontaktu mającego na celu przypomnienie o zobowiązaniu lub wyjaśnienie sytuacji, zwłaszcza z dłużnikami, którzy pierwszy raz zalegają z płatnością lub zdarza im się to jedynie sporadycznie. Jego zaletą jest możliwość bieżącego dostosowywania się rozmówców do sytuacji.

C) Wyniki stosowania tego środka zależą od sposobu przeprowadzenia rozmowy, w tym dostosowania jej do charakteru danego dłużnika. Niezależnie od innych czynników jego skuteczność zawsze podnoszą:

a) sporządzenie planu rozmowy i trzymanie się go,

b) kontakt z odpowiednią osobą (dłużnik lub osoba mająca rzeczywisty wpływ na jego płatności),

c) dbałość o przekaz niewerbalny (tempo mówienia, ton głosu, pauzy, pewność wypowiedzi),

d) jednoznaczność wypowiedzi i konkretne, precyzyjne ustalenia.

List

A) Poziom nacisku: średni-wysoki.

B) Środek wprowadzający proces dochodzenia należności na poziom sformalizowany. Dobrze sprawdza się wobec dłużników, którymi powoduje poczucie satysfakcji z przewagi handlowej i „biedaków”, gdyż może dawać im poczucie sprawczości i stwarzać szanse na „dogadanie się” – jeżeli zawiera propozycje rozłożenia płatności na raty (przyjęta przez dłużnika stanie się również uznaniem długu, co ułatwi dochodzenie należności w postępowaniu sądowym). Sprawdza się także wobec dłużników z „syndromem za krótkiej kołdry”, gdyż otrzymują sygnał, że opóźnianie płatności, nie dość że nie jest dobrym sposobem na przetrwanie trudniejszej sytuacji majątkowej, to jeszcze może ją znacznie pogorszyć – np. jeżeli zawiera wyliczenie odsetek lub kosztów procesowych i egzekucyjnych,

C) Wyniki stosowania tego środka zależą od sposobu jego sformułowania, przy czym jego skuteczność podnoszą:

a) zamieszczona na kopercie adnotacja „wezwanie do zapłaty” (ew. „nota odsetkowa”, i in.),

b) ostrzeżenie przed kosztami postępowania sądowego i egzekucyjnego z ich precyzyjnym (w miarę możliwości) wyliczeniem, wyliczenie odsetek,

c) zamieszczenie informacji o kolejnych zaplanowanych środkach i terminie ich realizacji.

Wizyta

A) Poziom nacisku: średni-wysoki.

B) Środek nieformalny, niemniej jednak doskonale sprawdzający się wobec dłużników powodowanych lękiem przed utratą statusu społecznego lub „oszustów”.

C) Skuteczność stosowania tego środka podnosi:

a) odbywanie wizyt w różnych miejscach bytowania dłużnika,

b) zaangażowanie uwagi osób trzecich,

UWAGA! W związku z realną możliwością naruszenia przepisów prawa, ww. czynności należy podejmować z dużym rozeznaniem i po konsultacji z profesjonalistą.

Postępowanie sądowe i egzekucyjne

A) Stopień nacisku: średni-bardzo wysoki.

B) W ramach postępowania sądowego i egzekucyjnego możemy wymienić co najmniej kilka środków:

a) Zawezwanie do próby ugodowej – jego zaletą są niskie koszty postępowania, możliwość przerwania biegu przedawnienia oraz elastyczność. Sprawdza się zwłaszcza wobec dłużników, którymi powoduje poczucie satysfakcji z przewagi handlowej, „biedaków” i dłużników z „syndromem za krótkiej kołdry.

b) Pozew (postępowanie procesowe) –

Środek, po który warto sięgnąć, gdy wyżej wymienione zawiodą lub istnieje znikoma szansa ich powodzenia przy realnym ryzyku utraty możliwości odzyskania należności (dłużnik wyzbywa się majątku, przybywa mu wierzycieli, bank wypowiedział mu umowę kredytową, planuje upadłość lub zbliża się termin przedawnienia, itp.) Jego zaletą jest względna elastyczność (nie wyklucza możliwości ugodowego zakończenia sporu). Sprawdza się wobec znacznej części dłużników, zwłaszcza gdy znajduje kontynuację w postaci postępowania egzekucyjnego. Otwiera procedurę umożliwiającą zaliczenie należności w poczet kosztów podatkowych.

c) Postępowanie restrukturyzacyjne lub upadłościowe –

Jeżeli istnieją przesłanki pozwalające uznać dłużnika za upadłego, brak innych wierzycieli lub brak szans na odzyskanie całości należności, a dochodzona wierzytelność jest wysoka, warto rozważyć zastosowanie tego środka. Jego zaletą jest upublicznienie informacji o toczącym się postępowaniu, w tym w dokumentach rejestrowych dłużnika oraz stosunkowo niewielkie koszty postępowania (opłata stała, nie stosunkowa – jak w przypadku pozwu + ew. koszty opinii biegłego). Można połączyć go z wnioskiem o orzeczenie wobec dłużnika zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Niektóre orzeczenia wydane w postępowaniu upadłościowym stanowią podstawę do zaliczenia należności w poczet kosztów podatkowych. Dobrze sprawdza się wobec znacznej części dłużników, w tym nawet wobec „oszustów”, którzy stają przed perspektywą przymusowego zamknięcia ich interesów, czy wejścia w nie osoby trzeciej (nadzorcy sądowego/syndyka), a także pozbawienia ich możliwości zarobkowania w dotychczasowy sposób w przyszłości.

d) Dochodzenie roszczenia w postępowaniu karnym –

Zaletą tego środka są niewielkie koszty. Dochodzić należności w postępowaniu karnym można na kilka sposobów, z czego najbardziej skutecznym jest uzyskanie orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody w charakterze, tzw. środka probacyjnego. Wówczas dłużnik, który nie spełni świadczenia w okresie próby (gdy otrzymał „wyrok w zawieszeniu”), musi liczyć się z możliwością „odwieszenia mu” kary bezwzględnego pozbawienia wolności. Środek ten sprawdza się wobec większości dłużników, z wyjątkiem „biedaków”. Jednocześnie jego zdecydowaną wadą jest znaczne rozciągnięcie postępowania w czasie.

e) Postępowanie egzekucyjne –

Środek ten najczęściej stanowi konsekwencję niewykonania przez dłużnika prawomocnego orzeczenia (w postępowaniu cywilnym, karnym, ugody). Niekiedy istnieje możliwość zastosowania go również po zakończonym postępowaniu upadłościowym. Jego zaletą jest szeroka możliwość poszukiwania przez komornika majątku dłużnika i wglądu w jego interesy oraz fakt, że spełnienie zobowiązania następuje niezależnie od woli zobowiązanego. Stwierdzenie bezskutecznej egzekucji jest podstawą do zaliczenia należności w poczet kosztów podatkowych, stwarza możliwość wystąpienia do sądu z wnioskiem o zobowiązanie dłużnika do wyjawienia majątku (z czym może wiązać się jego odpowiedzialność karna), a informacje zebrane przez komornika mogą służyć za dowód w przypadku dochodzenia wierzytelności, np. w w postępowaniu karnym.